Τα οφέλη του καλοκαιριού για μικρούς και μεγάλους

Οι περισσότεροι περιμένουμε το καλοκαίρι με προσμονή. Κάνουμε σκέψεις για αλλαγές που χρειαζόμαστε και ελπίζουμε πως θα βρούμε χρόνο και ενέργεια, για να τις πραγματοποιήσουμε. Άλλες φορές περιμένουμε απλώς να κάνουμε διάλειμμα και να δώσουμε την ευκαιρία στον εαυτό μας να χαλαρώσει και να απολαύσει στιγμές ξεγνοιασιάς, αλλά και βαρεμάρας. 

Οι περισσότεροι περιμένουμε το καλοκαίρι με προσμονή. Κάνουμε σκέψεις για αλλαγές που χρειαζόμαστε και ελπίζουμε πως θα βρούμε χρόνο και ενέργεια, για να τις πραγματοποιήσουμε. Άλλες φορές περιμένουμε απλώς να κάνουμε διάλειμμα και να δώσουμε την ευκαιρία στον εαυτό μας να χαλαρώσει και να απολαύσει στιγμές ξεγνοιασιάς, αλλά και βαρεμάρας. Παρόλο που στην ενήλικη ζωή μπορεί να μη συμβούν όλα αυτά λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων, το σώμα έχει μνήμη και θυμάται ό,τι το έχει ωφελήσει αυτή η εποχή. Αρκεί να παρατηρήσουμε τα παιδιά, για να θυμηθούμε και, ίσως, έτσι κάτι μας κινητοποιήσει και τελικά προσφέρουμε στον εαυτό μας το χρόνο που χρειαζόμαστε.

Μετά την καθιερωμένη βουτιά στη θάλασσα και τα παιχνίδια με το νερό, τα παιδιά δεν βλέπουν την ώρα να βγουν στην αμμουδιά και να παίξουν με την άμμο. Το ξέγνοιαστο παιχνίδι στην άμμο θεωρείται θεραπευτικό, καθώς ενισχύει την ωρίμανση της ψυχοσυναισθηματικής κατάστασης των παιδιών, τη φαντασία και το συμβολικό παιχνίδι. Προσφέρει, ακόμη, έντονη δράση και τονώνει την αδρή (αμφίπλευρος συντονισμός, δύναμη, αντοχή, ενδυνάμωση άνω και κάτω άκρων) και τη λεπτή κίνησή τους.

Η άμμος είναι ένα παιχνίδι που προσαρμόζεται, πλήρως, τόσο στο γνωστικό επίπεδο των παιδιών όσο και στις δεξιότητες που έχουν ήδη κατακτήσει. Όπως αναφέρει και η Κωνσταντίνα Ντουντούμη, θα μπορούσαμε να κατατάξουμε αυτού του είδους το παιχνίδι στην κατηγορία "παιχνίδι ανοικτού τύπου", καθώς δίνει στο παιδί την απόλυτη ελευθερία να εκφράσει όλα όσα θέλει, όσα φαντάζεται και όσα νιώθει χωρίς να πρέπει να ακολουθήσει στερεοτυπικά μοτίβα.

Τα παιδιά κάτω των 2 ετών μπορούν να κάτσουν απλά στην άμμο και να την περιεργαστούν, ενώ τα μεγαλύτερα μπορούν να δημιουργήσουν τα δικά τους πρωτότυπα δημιουργήματα, να φτιάξουν κάστρα και, φυσικά, να στήσουν δημιουργικό παιχνίδι με αυτήν ως βασικό τους υλικό. Επιπλέον, σύμφωνα με τη Virginia Axline, το παιχνίδι με την άμμο επιτρέπει την ενσωματική επαφή με το περιβάλλον, γεγονός που διευκολύνει τα παιδιά να ανακαλύψουν και να διευρύνουν τα όριά τους με ασφάλεια.

Βρείτε ευκαιρίες να παίξετε με τα παιδιά στην άμμο, και μετά από λίγο θα παρατηρήσετε το σώμα σας να έχει χαλαρώσει και το μυαλό σας να έχει κάνει μια ανάπαυλα από τις σκέψεις για προγραμματισμό, οργάνωση και έλεγχο, που τόσο πολύ το κουράζουν σχεδόν νυχθημερόν.

Μια δεύτερη σωματική μνήμη είναι τα γυμνά πέλματα. Το καλοκαίρι μάς επιτρέπει να βγάλουμε τα παπούτσια και να επιτρέψουμε στα πόδια μας να κινηθούν με ευελιξία. Όπως αναφέρει η Αναΐς Παρίσι, για τα μωρά και τα νήπια, ειδικότερα, η εξερεύνηση του κόσμου με γυμνά πόδια προσφέρει αισθητηριακή διέγερση που βοηθάει στην ανάπτυξη πολλών περιοχών του εγκεφάλου τους. Μέσα από νέες εμπειρίες χτίζονται οι νευρώνες τους. Τα πέλματα είναι μια από τις περισσότερο πλούσιες σε νευρικές απολήξεις περιοχές του σώματος. Όταν λοιπόν επιτρέπουμε στα παιδιά να αισθάνονται τις διαφοροποιήσεις στην υφή και το έδαφος κάτω από τα πόδια τους, τα βοηθούμε να αντιλαμβάνονται το περιβάλλον τους, και να αναπτύσσουν ισορροπία και συντονισμό κινήσεων, χτίζοντας το νευρομυϊκό σύστημά τους.

Παρατηρήστε πόση ανακούφιση νιώθετε μόλις βγάζετε τα παπούτσια, και πώς μπορείτε να ρυθμίσετε τη θερμοκρασία τους σώματός σας από εκεί. Όταν περπατάμε ξυπόλυτοι σε σχετικά ασφαλές έδαφος, όπου δεν κινδυνεύουμε να τραυματιστούμε, προσφέρουμε ένα μασάζ σε όλο μας το σώμα και ταυτόχρονα αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία να προσφέρουμε στον εγκέφαλό μας νέα ερεθίσματα.

Τέλος, η ανάγκη για στιγμές βαρεμάρας, ονειροπόλησης είναι πάντα παρούσα, μιας και όταν βαριόμαστε, αν αφεθούμε με εμπιστοσύνη σε αυτή την κατάσταση θα μας επισκεφθεί η φαντασία. Και τότε είναι πολύ πιο πιθανόν να ξαναβρούμε την ενεργητικότητά μας και να μας έρθουν απαντήσεις για θέματα που νομίζαμε πως τα είχαμε εξαντλήσει.

Αφήνοντας τα παιδιά για χρονικά διαστήματα, όπως το καλοκαίρι, δίχως ιδιαίτερο προγραμματισμό, τους επιτρέπουμε να μπορούν να λειτουργούν από μόνα τους, καθώς και να θέτουν και να επιτυγχάνουν δικούς τους στόχους. Αυτό έχει παράλληλα συνδεθεί με καλύτερη υγεία, καλύτερη σχολική επίδοση και μια πιο σταθερή εργασιακή ζωή αργότερα. Η πλήξη, μέσα στην υπερδιέγερση, μπορεί να δώσει στα παιδιά την ευκαιρία να ασκήσουν τη δημιουργικότητα και την ανάπτυξη της πρωτοβουλίας, την επιμονή, αλλά και την αίσθηση ότι μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή τους.